De zeven competenties van een leerkracht

In het basis- en voortgezet onderwijs gelden sinds augustus 2017 een aantal bekwaamheidseisen. Je mag jezelf pas leerkracht noemen als je zowel vakinhoudelijk, vakdidactisch als pedagogisch bekwaam bent. Er zijn dan ook zeven competenties die je als leerkracht moet hebben. Bij Derec leggen we je graag uit welke competenties dit zijn en wat ze precies inhouden!

Welke competenties heeft een leerkracht?

In het basis- en voortgezet onderwijs wordt vandaag de dag rekening gehouden met zeven competenties waar een leerkracht aan moet voldoen: interpersoonlijke competenties, pedagogische competenties, vakinhoudelijke en didactische competenties, organisatorische competenties, competenties in het samenwerken met collega’s, competenties in het samenwerken met de omgeving en tot slot competenties in reflectie en ontwikkeling.

Deze bekwaamheidseisen gelden zowel voor nieuw personeel als voor leraren die al langer werkzaam zijn. Tijdens de lerarenopleiding wordt er ook veel aandacht aan deze zeven competenties besteed.

Wat zijn de zeven competenties?

1. Interpersoonlijke competenties

Om ervoor te zorgen dat school een veilige plek is voor leerlingen moet je als leerkracht beschikken over interpersoonlijke competenties. Dat houdt in dat je ervoor zorgt dat er een fijne omgang is tussen jou en de kinderen en de kinderen onderling. Daarnaast moet je goed leiding kunnen geven en schep je daarmee een vriendelijke en meewerkende sfeer in de klas.

Door verbale- en non-verbale communicatietechnieken toe te passen communiceer je effectief met je leerlingen. Zo kan je een professionele en persoonlijke relatie aan gaan en weet je tegelijkertijd goed waar zij behoefte aan hebben.

2. Pedagogische competenties

Als leerkracht in het basisonderwijs heb je de belangrijke taak om de sociaal-emotionele en morele ontwikkelingen van kinderen te bevorderen. Aan jou de taak om kinderen te helpen om een zelfstandig en verantwoordelijk persoon te worden. Om deze verantwoordelijkheid waar te kunnen maken moet je als leerkracht pedagogisch competent zijn.

Een leerkracht die pedagogisch competent is weet een veilige leeromgeving te creëren waarin leerlingen weten dat ze erbij horen en welkom zijn. Daarnaast herken je pestgedrag en weet je hoe je kinderen leert wat de consequenties van hun gedrag zijn.

3. Vakinhoudelijke en didactische competenties

In het onderwijs zijn kerndoelen opgesteld die ervoor zorgen dat ieder kind en volwaardig lid van de maatschappij kan worden. Hiervoor moet een leerkracht vakinhoudelijk sterk zijn en over de vaardigheden beschikken om deze kennis over te dragen.

Lees ook de blog: Leerkracht? Ontdek alles over de leerlijnen voor het basisonderwijs

Als je als leerkracht beschikt over deze competenties weet je hoe je de leerinhoud afstemt op de individuele verschillen in de klas. Je motiveert leerlingen met hun leertaken, daagt hen uit om het beste uit zichzelf te halen en helpt hen met het succesvol afronden van deze taken. Daarnaast leer je kinderen om ook van elkaar en van zichzelf te leren om daarmee hun zelfstandigheid te bevorderen.

4. Organisatorische competenties

Kinderen kunnen druk zijn, erg druk. Het is dan belangrijk dat je als leerkracht beschikt over goede organisatorische skills. Een leerkracht die organisatorisch competent is, zorgt voor een overzichtelijke, ordelijke, taakgerichte sfeer in de klas. Je zorgt voor een rustige leeromgeving waarin er een goede balans is tussen leren en ontspanning.

5. Competenties in het samenwerken met collega’s

Als leerkracht is niet alleen een prettige sfeer in de klas belangrijk, ook de onderlinge sfeer tussen collega’s is belangrijk voor een goed functionerende schoolorganisatie. Bovendien is een hecht team van collega’s natuurlijk ook gewoon veel leuker!

6. Competenties in het samenwerken met de omgeving

Je bent als leerkracht verantwoordelijk voor een goede communicatie met je leerlingen en collega’s, maar ook de ouders spelen een belangrijke rol. Je bent het eerste aanspreekpunt van de ouders en stelt hen op de hoogte van de ontwikkeling van hun kind. Je bespreekt eventuele leer- of gedragsproblemen en brengt hen op de hoogte van vorderingen in de klas.

Niet alleen ouders vragen om een competente samenwerking, je krijgt als leerkracht ook te maken met instellingen buiten de school. Ook deze samenwerkingen vragen om een competente leerkracht.

7. Competenties in reflecteren en ontwikkelen

De laatste competentie die je als leerkracht moet bezitten gaat over reflectie en ontwikkeling. Als leerkracht moet je jezelf voortdurend verder ontwikkelen en professionaliseren. Het is belangrijk voor een leerkracht om open te staan voor nieuwe ontwikkelen en hierop te reflecteren. Daarnaast kan je als leerkracht jezelf beoordelen op je gedrag en jezelf verbeteren door inzicht te krijgen in de manier van lesgeven en de omgang met anderen.

Een baan als leerkracht

Als leerkracht in het basis- en voortgezet onderwijs moet je dus over veel competenties beschikken. De ene competentie zal je beter afgaan dan de andere en dat is logisch. Ben je beginnend leerkracht of ga je starten met de pabo? Weet dan dat deze competenties voor leerkrachten veelvuldig aan bod zullen komen. Belangrijk is dat je jezelf herkent in deze competenties en weet waar je je nog in kunt verbeteren.

Je kunt als leerkracht een belangrijke bijdrage aan de maatschappij leveren en de kans op een baan als leerkracht is erg groot. Elk kind verdient een gedreven en fijne leerkracht. Dus ambieer jij een baan als leerkracht: ga ervoor! Bij Derec helpen we je graag bij het vinden van een onderwijsinstelling die bij jou past. Schrijf je daarom bij ons in of bekijk onze vacatures.

Deel dit blog

Lees meer blogs

Onderwijs

Je hebt net de middelbare school achter je gelaten en je ingeschreven voor de pabo. Misschien heb je…

Onderwijs

Ben je een gedreven onderwijsassistent en droom je ervan om voor de klas te staan als leraar? Dan is…

Onderwijs

Goed, je bent eruit: je wil leerkracht worden. Daarvoor moet je eerst naar de pabo. Maar voordat je…