Gedragswetenschapper worden? Alles over taken, opleiding & salaris

Je hoort in de media vaak termen zoals ‘verward gedrag’, ‘zorgwekkend gedrag’ of ‘onbegrepen gedrag’. Het gaat daarbij om handelingen die voor de omgeving niet logisch zijn:

• iemand trekt zich plotseling terug;
• een leerling vertoont dwangmatige rituelen;
• een buurman reageert agressief zonder duidelijke aanleiding.

Soms loop je tegen vergelijkbare vragen aan bij kwetsbare doelgroepen, zoals ouderen die ineens ander gedrag vertonen. Lees hoe je mentale problemen bij ouderen herkent.

Zulk gedrag levert stress op voor de persoon zelf én voor de mensen om hem of haar heen – op school, thuis, op het werk en soms zelfs op maatschappelijk niveau. Een gedragswetenschapper probeert de onderliggende oorzaken te vinden, zodat passende hulp mogelijk wordt.

Een gedragswetenschapper onderzoekt het gedrag van mensen. Waarom gedragen ze zich zoals ze doen? Welke emoties, gedachten en omstandigheden spelen hierbij een rol? Denk bijvoorbeeld aan vragen zoals: Waarom spijbelt een leerling steeds vaker? Waarom reageert iemand overdreven boos op kleine gebeurtenissen?

Met deze kennis help je mensen om hun situatie te verbeteren. Dit doe je bijvoorbeeld door advies te geven aan ouders, leerkrachten en andere professionals, of door samen met psychologen en maatschappelijk werkers behandelplannen te maken. Wist je bijvoorbeeld dat gedragswetenschappers regelmatig samenwerken met Wmo-consulenten, vooral bij complexe hulpvragen in het sociaal domein?

Spijbelende scholier: Je onderzoekt of onderliggende faalangst, pestervaringen of thuissituatie een rol spelen en adviseert school en ouders.

Gezin met communicatieproblemen: Je brengt patronen in kaart en begeleidt ouder en kind naar beter onderling contact.

Leerling met ADHD: Je helpt de school om aanpassingen te doen waardoor hij wél geconcentreerd kan blijven.

Complexe jeugdzorgcase: Je stelt samen met een multidisciplinair team een behandelplan op en coacht uitvoerende begeleiders.

Lees ook: Van crisis naar kans: de rol van een maatschappelijk werker

In de jeugdzorg richt je je specifiek op jongeren en gezinnen met gedragsproblemen, ontwikkelingsstoornissen (bijv. autisme, ADHD) of een belastende thuissituatie.

Je stelt diagnoses, geeft adviezen aan collega’s en coacht hulpverleners. Soms begeleid je jongeren en gezinnen ook zelf direct. Je zorgt ervoor dat iedereen aan hetzelfde doel werkt: de jongere weer perspectief bieden.
→ Benieuwd hoe dat werkveld eruitziet? Ontdek de uitdagingen én voldoening van werken in de jeugdzorg.

Het gemiddelde salaris van een gedragswetenschapper in Nederland ligt in 2025 rond de €4.056 per maand (bron: Indeed). Natuurlijk hangt dit af van je ervaring en specialisatie. Als starter verdien je meestal rond de €3.500 per maand. Met jaren ervaring of een specialisatie, zoals werken met complexe problematiek, groeit je salaris vanzelfsprekend mee.

Uiteraard draait het niet alleen om geld. Werkplezier, inhoudelijke uitdaging en ontwikkelmogelijkheden spelen minstens zo’n grote rol. Bekijk de voordelen van een loondienstverband bij Derec.

Ben je gefascineerd door menselijk gedrag en wil je écht begrijpen waarom mensen doen wat ze doen? Dan past een opleiding in de gedragswetenschappen perfect bij jou. Meestal kies je dan voor een universitaire studie zoals:

• Psychologie
• Gedragswetenschappen
• Pedagogische Wetenschappen
• Orthopedagogiek

Tijdens deze opleidingen leer je alles over emoties, cognitieve processen (hoe werkt het brein?) en verschillende behandelmethoden. Deze bachelor duurt meestal drie jaar. Daarna kun je je met een master verder specialiseren, bijvoorbeeld in jeugd, gezinstherapie of gedragsanalyse. Zo’n master duurt één of twee jaar. In totaal neemt het dus vijf jaar tijd in beslag om af te studeren.

Officieel wel, omdat gedragswetenschapper een functie is waarvoor je specialistische universitaire kennis nodig hebt. Heb je echter eerst een hbo-opleiding zoals Sociaal Werk of Toegepaste Psychologie afgerond, dan kun je via een universitaire master alsnog gedragswetenschapper worden.

Met jouw opleiding in de gedragswetenschappen kun je terecht op veel plekken: ziekenhuizen, zorginstellingen, onderwijsinstellingen, justitiële jeugdinrichtingen of GGZ-instellingen.

En gelukkig zijn er volop doorgroeimogelijkheden, bijvoorbeeld als:

• Teamleider of coördinator: je begeleidt andere gedragswetenschappers en hulpverleners en stuurt een team aan.
• Specialist in een specifiek vakgebied, zoals trauma-behandeling of autisme-expert.
• Docent of onderzoeker: misschien wil je je kennis overdragen aan studenten of onderzoek doen naar nog betere behandelmethoden.

Ga je via Derec aan de slag? Dan denken we graag met je mee over jouw ontwikkeling. Loop je ergens tegenaan, heb je werkgerelateerde vragen of kun je wel wat tips gebruiken? Onze ervaringsdeskundigen zijn er voor jou. Zo sta je er nooit alleen voor.

Een psycholoog is altijd een gedragswetenschapper, maar niet elke gedragswetenschapper is automatisch een psycholoog. Een gedragswetenschapper kan bijvoorbeeld ook pedagoog of orthopedagoog zijn. Psychologen richten zich doorgaans vooral op therapie en behandeling. Een gedragswetenschapper houdt zich daarnaast ook bezig met advies, diagnostiek, coaching en het ontwikkelen van behandelplannen.

Wil jij écht iets betekenen voor anderen? Wil je ontdekken waarom kinderen soms vastlopen op school, of waarom gezinnen worstelen met communicatieproblemen? Neem dan gerust contact met ons op. Derec helpt jou bij het vinden van een baan die perfect bij jou past én waarin je jezelf kunt ontwikkelen. Samen gaan we voor een langdurige samenwerking, waarin jouw werkplezier centraal staat. Want als jij blij bent, zijn wij dat ook!